Inleiding

In ieder land en iedere cultuur overal ter wereld speelt mentale programmering een be­langrijke rol. Waarden en normen van de maatschappij waarin we opgroeien worden ons van jongs af aan via ouders, opvoeding, onderwijs en media met de paplepel ingegoten. Van daaruit raken we geconditioneerd en we starten allemaal vanuit de illusie dat onze vanzelfsprekende kijk op de samenleving de kijk van iedereen is. Hieronder zullen enkele praktische gevolgen worden geschetst van een Luxemburgs perspectief.

Begroeting/ kennismaking

Begroeting van onbekenden of kennissen geschiedt met een vriendelijke doch korte handdruk. Men gebruikt pas voornamen en informele aanspreektitels na onderlinge afspraak.

De meest voorkomende informele verbale begroetingen zijn moien (morgen), gudden owend, wei geet et (hoe gaat het) en bonjour. Ten afscheid zegt men bijv. au revoir of kortweg äddi (tot ziens). Onder jongeren is salut of ciao heel gebruikelijk.

Vrienden en familie noemen elkaar bij de voornaam of een bijnaam en kennissen ge­bruiken titels en achternamen. Bij hoog geplaatsten zijn aanspreektitels als “meneer de burgemeester” gebruikelijk.

Vrouwen onderling of mannen en vrouwen die elkaar goed kennen en elkaar lang niet gezien hebben geven elkaar een zoen op de wang (links, rechts, links).

Mannen onderling laten het ook dan bij een handdruk. Vaak informeert men daarbij beleefd naar de gezondheid of het werk (onder collega’s).

Zowel in werk als vrije tijd is punctualiteit erg belangrijk. Bezoeken en ontmoetingen worden van tevoren telefonisch afgesproken en men komt op tijd.

Veel autochtone Luxemburgers zijn trots op hun eigen cultuur en waarderen het niet wanneer ze worden verward met Belgen of Fransen.

Oprechte interesse in land en volk wordt op prijs gesteld; ook in het zakenverkeer.

Nadere kennismaking, visites thuis

Kalm en feitelijk blijven dwingt in Luxemburg meer respect af dan zich emotioneel la­ten gaan (men laat zich niet kennen).

Bij privé-visites wordt niet over zaken gepraat. Dit reserveert men voor kantoor of hore­cagelegenheid (zakenlunches).

Wie thuis wordt uitgenodigd koopt een kleinigheid voor de gastvrouw, bijv bloemen (geen chrysanten, want die zijn voor begrafenissen) of bonbons. Ook een kleinigheid voor kinderen wordt op prijs gesteld. Jongeren die bij vrienden gaan eten nemen vaak een toetje mee.

Cadeautjes worden in de regel niet open gemaakt wanneer er andere gasten bij zijn.

Goede omgang en dito tafelmanieren worden erg belangrijk gevonden.

Men wacht tot men uitgenodigd wordt om te gaan zitten.

Europese tafelmanieren op zijn Luxemburgs

In Luxemburg gelden in grote lijnen de tafelmanieren van het Europese continent.

Men begint pas met eten nadat de gastheer/ vrouw is begonnen. De gastheer/ vrouw brengt de eerste toast uit. Deze wordt verderop tijdens de maaltijd beantwoord door de gast.

Men eet met de vork in de linker en het mes in de rechter hand; tijdens het eten geen ellebogen op tafel en de handen zichtbaar.

Bestek gekruist op het bord (vork boven) wil zeggen dat men nog meer wil; bestek naast elkaar op rechterkant bord betekent dat men is uitgegeten.

In Luxemburg wordt veel met bestek gegeten, bijv ook brood. Luxemburgers eten hun bord helemaal leeg.

Werk zoeken en solliciteren

Erg assertief en kritisch zijn, kritiek op vroegere werkgevers uiten en te snel informeel worden, worden niet op prijs gesteld. Opscheppen over eigen prestaties wordt gezien als teken van een slechte opvoeding.

Telefonisch om werk zoeken is heel gebruikelijk. Men wordt getest op taalvaardig­heid; werkervaring ziet men graag toegelicht met praktijkvoorbeelden en het via vra­gen tonen van belangstelling wordt positief gewaardeerd.  

De meeste zakelijke correspondentie is in het Frans. Sollicitatiebrieven worden in de re­gel met de hand geschreven en er worden kopieën van diploma’s, getuigschriften en referenties (en soms een foto) meegestuurd.

Bij sollicitatiegesprekken gaat de kandidaat pas zitten nadat een plaats is aangeboden.

Opbouwen van zakelijke contacten

Tegen het introduceren van een 3^e partij wordt niet raar aangekeken.

Zakencollega’s worden ontzien om ze niet voor het hoofd te stoten. Statushiërarchieën zijn erg belangrijk.

Subtiel wordt gewaardeerd. Recht door zee wordt snel gevoeld als kort door de bocht of grof.

Men streeft evenwel op een beleefde/ prettige manier duidelijkheid na en zegt daarbij ook de dingen die de tegenpartij wellicht liever niet hoort.

Verduidelijking vragen wordt gewaardeerd. De volgende keer via gedrag laten merken dat men een boodschap heeft opgepakt wordt geregistreerd en erg gewaardeerd.

Met zakenpartners worden ook wel persoonlijke contacten ontwikkeld. Men bouwt het contact voorzichtig en met veel geduld en overleg op.

Wel worden ook dan nog zakelijk en privé gescheiden. Vrienden zijn bij het zakendoen afstandelijk en zakelijk om de zaken zuiver te houden.

De zakenwereld wordt niet gezien als gepaste plek voor gevoelens en emoties. Bij zakencontacten staat redelijkheid hoog in het vaandel.

Zakelijke beslissingen

Luxemburgers zijn bij het nemen van zakelijke besluiten allergisch voor een opgejaagd gevoel.

Omdat men bij het beslissen lange en korte termijnaspecten overweegt en het liefst eensgezinde beslissingen neemt kan het even duren voordat de uitslag er is.

Vanwege de hiërarchische structuur worden de beslissingen aan de top genomen in een besloten sfeer.