De Luxemburgse keuken

Mede doordat Luxemburg een rijk land is, is het erg Bourgondisch en het groothertogdom heeft het per km² de meeste restaurants met Michelinsterren ter wereld (9 in 2006 met in totaal 11 sterren). Traditioneel kent men echter een Midden-Europese boerenkeuken met in­vloeden uit Duitsland, Frankrijk en Wallonië en met erg veel streekgerechten. Later zijn er via de vele immigranten Portugese en Italiaanse elementen aan toegevoegd. Basisingrediën­ten van de traditionele keuken zijn vlees (bloedworst, braadworst, Ardenner ham, paté, wild), aardappelen (vaak patat of gepureerd), groenten, soepen, brood, zuivel (waar­onder veel zachte kazen), koffie, witte moezelwijnen, bieren (in Luxemburg zijn meer dan 350 soorten bier, vaak van hoge gisting) en vruchtensappen. Aan vis wordt veel zoet­watervis (forel, snoek, snoekbaars) gegeten en daarnaast zijn rivierkreeftjes en mosselen in trek.

Gerechten

In kraampjes op straat worden vaak thuringer (een kruidige Luxemburgse variant op de Duitse braadworst) en gromper keeschelche (aardappelpannenkoeken met gesnipperde ui en peterselie) verkocht, maar bij het laatste verdient de thuisversie de voorkeur. Char­cutereie (charcuterieën) verkopen allerlei soorten fijne vleeswaren (vooral ham en paté); in een patisserie mag men bijv. pruimengebak (quetsche tort), kaascake (keis kuch) en appelgebak (äppelkuch) verwachten en een boulangerie verkoopt (stok)brood. Kach keis is een Luxemburgse variant op camembert. Heel dun gesneden Ardenner ham met (stok)brood of gromperekniddelen (aardappelballetjes) worden wel als aperitief gegeten. Bekende nationale soepen zijn bouneschlupp (groene bonensoep met ham of spek), brennesselszopp (brandnetelsoep) en gromperenzopp (aardappelsoep). Veel gebruikte groentes bij hoofdgerechten zijn knoflook, uien, sjalotten, wortels en selderij. Peterselie, laurierblad, tijm, dragon en peper zijn populaire kruiden en specerijen en diverse ge­rechten worden bereid met (zure) room. Populaire visschotels  zijn F’rell am Reisleck (fo­rel in rieslingsaus); friture, een forelgerecht uit de Moezelstreek en hiecht mit kraïderzooss (snoek in groene saus). Forel wordt vooral s’zomers gegeten en men drinkt er meestal Riesling bij. Moulen (gekookte mossels op zijn Luxemburgs) zijn populair in het winter­halfjaar. Ze worden genuttigd in combinatie met patat en een glas (trappisten)bier. Kriib­sen is een Luxemburgs gerecht met rivierkreeftjes. Judd mat gaardebounen (halsstuk van het varken met verse tuinbonen en bonenkruid) is een zomerschotel die geldt als het nationale gerecht. Er wordt vaak Riesling bij gedronken. Trèipen is een gerecht met kool en varkensorgaanvlees/ bloedworst en ook kudelfleck is een orgaanvleesgerecht. Fier kelsjhell is speenvarken in gelei. Haam am hee (ham in hooi) en stäerzelen (boekweit­balletjes) zijn streekgerechten uit het noorden en huesenziwwi is een stoofgerecht dat bij de herfst hoort van in rode bourgogne, kruiden en groente gemarineerde haas en bole­ten. Hong am reisleck is kip in witte wijnsaus. Maaltijden worden vaak afgesloten met ge­bak en koffie, vergezeld van een glaasje mirabelle (pruimenjenever).

Eetgewoonten

De Luxemburgers ontbijten meestal tussen 7 en 9, de vrij lichte lunch is kort na het middaguur en het avondeten wordt na een uur of 7 opgediend. Vroeger werd de hoofdmaaltijd kort na twaalven genuttigd, maar tegenwoordig gebeurt dat meestal s’avonds. Rond 4 uur s’middags wordt vaak koffie gedronken. Granenontbijten komen voor, maar vaker worden s’ochtends een paar sneetjes vers of geroosterd brood gege­ten; bijv. met jam of met zachte kaas en perenstroop. Het ontbijt gaat dikwijls vergezeld van koffie of chocolademelk. Tussen de middag luncht men meestal op het werk of op school. De gebruikelijke avondmaaltijd is eenvoudig en hartig. Indien ze in vertrouwd ge­zelschap wordt genuttigd komen de pannen op tafel en schept eenieder zichzelf op. Voor gasten en bij speciale gelegenheden wordt er echter veel werk gemaakt van het ko­ken. Dikwijls maakt men een combinatie van exquise gerechten uit de Franse keuken met plaatselijke wijnen. Gasten krijgen een flink bord eten aangereikt en er volgen vaak teleurgestelde reacties wanneer ze geen 2^e portie nemen.