Achtergronden en huidige stand van zaken

De 1^e krant in het Lets werd uitgegeven door Duitse onderwijzers en predikanten onder de naam Latvieschu Aviezes (Letlandse nieuwsbladen 1822-1913). Tussen 1868 en 1906 bestond de Baltische Heraut (Baltijas Vestnesis). De nationale bibliotheek van Letland beschikt over elektronische kopieën van een hele reeks kranten en tijdschriften in het Lets, Duits en Russisch uit de vooroorlogse periode van onafhankelijkheid. Een belangrijke Duitstalige krant was de Rigasche Rundschau (1919-1933), met Paul Schiemann als hoofdredacteur. Tussen 1918 en 1940 verscheen in Riga ook de liberaal democratische en onafhankelijke Russischtalige krant Segodnya Riga (Riga Vandaag). In de 30er jaren werd het de meest gelezen krant onder Russische ballingen in Europa. Na de annexatie van Letland door de USSR in 1940 ging de krant dicht en de redactie werd opgepakt. De krant werd vervangen door Proletarskaya Pravda. Al dan niet autochtone Letten die voor 1991 zijn geboren, zijn veelal opgegroeid met de communistische partijkrant van Letland Sovetskaya Latviya die tussen 1944 en 1991 verscheen, met haar Letlandstalige zusterkrant Ciņa en met Sovetskaya Molodèsz (Sovjetjeugd) van de jeugdbeweging Komsomol. Na 1991 ging Sovetskaya Latviya verder onder de naam Panorama Latvii. Deze krant bleef tot haar verscheiden in 2003 terugverlangen naar de Sovjetvleespotten en bezorgd over het lot van Russischtalige Letten. Tussen 1988 en 1993 verscheen de 2talige weekkrant Atmoda als spreekbuis van het naar onafhankelijkheid strevende Letlandse volksfront LPF. De krant erkende de rechten van Russischtaligen en werd ook buiten Letland populair onder progressieve Sovjetburgers. Daardoor bereikte ze oplagen van rond 100.000. Later probeerde de KGB de krant te infiltreren om haar te gebruiken als tegenwicht tegen een meer radicale Letlandse onafhankelijkheidsbeweging  Een conflict tussen de journalisten van de krant die onafhankelijk wilden blijven en de LPF leiding die de krant als partijorgaan wilde resulteerde in 1993 in de opheffing.

De meeste betaalde Letlandse kranten en tijdschriften van nu zijn opgericht rond 1991. Het Russischtalige volksdeel leest veel weekkranten en de autochtone Letten lezen veel regiokranten en tijdschriften. In 2007 gaf de grootste persuitgever, de Diena groep van Bonnier, de landelijke kranten Diena en 5min, 11 regiokranten en 7 tijdschriften uit. De grootste Russischtalige uitgever Petits publiceerde 8 kranten (waaronder 2 TV kranten, 2 reclamekranten en 1 gratis huis aan huisblad) en 3 tijdschriften. De andere grote en tamelijk schimmige Russischtalige uitgever is Fenster. Die gaf in 2006 in ieder geval 10 kranten uit.

Kranten

In 2006 kwamen volgens het Letlandse CBS (zoektermen: Latvia statistics) in Letland 248 krantentitels uit (80% Letlandse titels) in een totaaloplage per keer van 2,7 miljoen (voor 51% Letlands en voor de rest Russisch). Daarbij zaten 3 landelijke dagbladen in het Lets. De op 1 na grootste krant Latvijas Avize is opgericht in 1988 en Diena, lang de betaalde krant met de hoogste oplage, begon in 1990. Als eerste niet communistisch landelijk dagblad kreeg ze na haar oprichting een tijdje overheidssubsidie. Vestni Segodnja (Nieuws van Vandaag) is de grootste Russischtalige krant. Thans is bijna de hele pers in privé-handen en ze heeft alleen BTW vrijstelling. Volgens world press trends bereikten de krantenoplagen in 1998 een dieptepunt van 100 per 1000 om daarna te stijgen tot 154 per 1000 in 2002. Volgens WAN daalden tussen 2002 en 2006 de oplagen van betaalde dagbladen weer met ruim 17% (grootste daling EU25) en in 2006 met 7,8% (grootte daling EU na Slovenië). Wel werd dit goeddeels gecompenseerd door stijgende oplagen van gratis kranten. In 2005 werden er 2 gelanceerd, Het landelijke 2talige dagblad 5min (40% Russisch, 60% Letlands) en het 2 keer per week verschijnende roomse antihomo huis aan huisblad Ritdiena. De laatste krant had in september 2007 de grootste oplage. De Russischtalige Rigas Santims is ook een gratis huis aan huiskrant die wekelijks in de hoofdstad wordt verspreid en in 1994 voor het eerst verscheen.

In Letland komen op zondag geen kranten uit. Rond 2002 was 60% van de kranten dagblad en de rest (waaronder veel Russischtalige en regionale kranten) verscheen minder vaak. Zo komen TV kranten (waarvan er 3 in de kranten top10 van 2006 zitten) eens per week uit. In 2006 werd 58% van de kranten via abonnementen een weg naar de lezer/gebruiker en de rest (42%) werd los verkocht. In de lente en zomer van 2006 zaten bij de 10 kranten met de grootste oplagen 6 Russische titels (samen 59% van de top10 totaaloplage), waaronder 2 Russischtalige TV kranten (28% top10 totaaloplage). Bij de 10 titels die Fenster uitgaf zaten 2 grote TV kranten en de kranten Vestji Segodna (Dagblad) en Vestji. In 2007 presenteerde ze zich onder de naam van Litouwse internet portal Delfi. In tegenstelling tot Petits had Fenster in september 2007 geen Engelstalige website met informatie over edities en oplagen (wel over het veel dubieuzere lezersbereik). Dit manco doet zich bij meer Letlandse uitgevers voor, bijv bij uitgeverij Mozus SIA die de Russischtalige sportkrant Sport Ekspress in Letland uitgeeft en Mediju Nams SIA van Ventspils Nafta die Vakara Zinas (oplage in 2005: 50.000) en Neat Kariga publiceert. Daarom zijn niet alle kranten die claimen bij de top te horen opgenomen in onderstaande lijst. De weekkranten Baltic Tlmes (oplage 12.000, uitgever: Baltic News Ltd., SIA) en Baltic Review zijn Engelstalige zakenkranten voor de 3 Baltische staten. Sest Diena (7^e dag) is een uitgave van Diena die als aparte weekkrant wordt gepresenteerd. 

Grote landelijke kranten 2006/2007 waarvan voldoende gegevens bekend zijn
Naam	Edities p/w	Oplage	Uitgeversgroep	Aard/kleur
5 min	6	109.000	Diena/ Bonnier	Gratis
Latvijas Avize	6	59.000	Lauku avize A/S	Conservatief
Diena	6	55.000	Diena/Bonnier	Onafhankelijk
Ritdiena	2	140.000	Lama Grupa SIA	Gratis, conservatief
Rigas Santims	1	263.000	Petits	Gratis Rus
Vestji Segodnja	6	35.000	Fenster/Delfi	Russisch
Teleprogramma	1	100.000	Petits	Russisch TV
Televizijas programma	1	60.000	Fenster/Delfi	Russisch TV
Subbota	1	41.000	Petits	Russisch

Tijdschriften

Eind 2006 kwamen volgens het Letlandse CBS 387 tijdschriften en periodiekentitels uit (70% Letlandse titels) in een totaaloplage per jaar van 51,7 miljoen (voor bijna 90% Letlands en voor de rest Russischtalig). Volgens de Letland pagina van het EJC waren er ongeveer 190 tijdschriften waarop men zich kon abonneren. In september 2007 varieerde het aantal namen op de lijst van uitgevers van de Letlandse bond van persuitgevers van omstreeks 40 tijdschriftenuitgevers tot rond 120 kranten en krantenuitgevers. Volgens het EJC hadden week en maandbladen voor vrouwen het grootste aandeel in de oplagen. Tot de grootste tijdschriftenuitgevers van 2006 behoorde Zurnals Santa SIA met 5 van de lezersbereik top10 titels. LABA SIA geeft kinder en jeugdbladen uit, RIMI Latvia klantenbladen in de voedingssector, SK Latvia voornamelijk hightech en elektronicabladen en Medija Grupa Tops die onder AS Diena valt publiceert tuin en interieurbladen. Ook bij een aantal Letlandse tijdschriftenuitgevers viert de schimmigheid hoogtij. Zo ontbreken nogal eens oplagecijfers en info. In de lijst hieronder staat informatie over de belangrijkste tijdschriften waarover voldoende gegevens te vinden zijn op het internet. Grote TV tijdschriften/ kranten staan bij de weekkranten.(waar ze in Letland vaak onder worden gerekend). De titels Ievas Stasti en Ievas Maja, die TNS voor 2006 rekende bij de 10 tijdschriften met het grootste lezersbereik, zijn nieuw of snel opgekomen, want ze kwamen nog niet voor in de top20 lijsten voor 2005 van de Letlandse uitgeversclub IPIA. Laikraksts Diena, die het lezersbereik top10 blad TV Izklaide uitgeeft, stond in 2007 niet in de IPIA lijst en van het blad waren geen oplagecijfers te vinden. Lublju van Petits was in 2006 het grootste Russischtalige vrouwenblad. Op de Letlandse tijdschriftenmarkt is de losse verkoop aanzienlijk. In januari 2007 werd door Medija Nams het vrouwenweekblad Salda Dzive (zoete leven) gelanceerd in een oplage van 30.000.

Naam tijdschrift	Edities p/j	Oplage 2007	uitgever	Aard/kleur
Privata Dzive	52	79.000	Zurnals Santa	Roddelblad
Ieva	52	73.100	Zurnals Santa	Vrouwenblad
Majas Viesis	52	58.000	Lauka Avize	Lifestyle
Ievas Stasti	26	51.000	Zurnals santa	Algemeen
Salda Dzive	52	30.000	Medija Nams	Vrouwen
Ievas Maia	26	40.000	Zurnals santa	Interieur
Santa	12	36.000	Zurnals santa	Vrouwen
Lublju!	52	15.100	Petits	Vrouwen
Musmajas	12	30.000	Media group Tops	Lifestyle