Klimaat, zon en temperatuur

Op http://www.bbc.co.uk/weather/ zijn via find a forcast klimaatbeschrijvingen en gegevens te vinden van ondermeer de EU landen. Het klimaat in Tsjechië kan worden gekarakteriseerd als een overgang tussen een zee en een landklimaat. Het weer is nogal veranderlijk. Veruit de meeste neerslag valt in de bergketens langs de west en noordgrens. Wel valt in het land als geheel op minder dagen neerslag en er is meer zon dan in west Europa. De langste periodes met vast weer vinden plaats in de winter. Vanwege een snijdende oostenwind die kou aanvoert uit de Russische federatie kan het dan wel onaangenaam toeven zijn buiten. In april is de variatie in temperatuur (ook tussen dag en nacht ) het grootst. De meeste regen valt tussen mei en augustus, maar de duur valt in de zomer mee. Dan voorziet een forse plensbui (vaak vanuit het zuiden) met een complete donder en bliksemshow meer dan eens in tijdelijke verkoeling na broeierige zomerhitte. In de tamelijk westelijk gelegen hoofdstad Praag varieert de normale etmaaltemperatuur in januari tussen 0 en -5 gr. C. en in juli tussen 23 en 13 gr. C en het doorsnee aantal uren zonlicht per dag loopt er uiteen van 1 in december tot 8 of 9 tussen mei en augustus. De temperatuur uitersten voor Praag zijn -28 gr (februari) en 38 gr (juli). In Brno in het oostelijk gelegen Moravië is het in januari normaal gesproken tussen 1 en -5gr en in juli en augustus tussen 13 of 14 gr tegen zonsopkomst en 25 graden rond 4 uur ’s middags. Het aantal uren zon loopt hier uiteen van 2 in november, december en januari naar 9 in mei, juni en juli. Het is er dus iets zonniger en in de zomer wordt het er gemiddeld wat warmer dan in Praag. Wel zijn de gemeten temperatuur uitersten wat minder extreem; i.e. -25 gr (februari)) en 37 gr (juli).  

Vocht en neerslag

De bergen spelen een belangrijke rol in het Tsjechische klimaat. Hoogte en noord en zuidhellingen hebben hun weerslag op temperatuur, zonlicht en neerslag. Tegen de berghellingen langs de westelijke en m.n. de noordelijke grenzen valt de meeste neerslag; m.n. in de zomer uit stij­gingsregens door Atlantische depressies. Het natst is het ijzergebergte (Jizerské hory) in de westelijke Sudeten langs de Poolse grens. Op 30 juli 1897 viel hier 345 mm op een dag (bijna de helft van de hoeveelheid die in NL in een doorsnee jaar valt) en dit bleef tot november 1987 een Europees record (toen viel op één dag in de Spaanse provincie Valencia net zoveel regen als in NL in een heel jaar). De jaar­lijkse hoeveelheid regen en sneeuw kan in deze regio lokaal oplopen tot 2000 mm; bijna 3 keer zoveel als in NL. In de bergen valt de neerslag ’s winters bijna altijd als sneeuw. Daarom moeten mensen met een vakantiehuisje daar veel sneeuw ruimen. Het droogst is het district Louny ten noordwesten van Praag met nog geen 400 mm p/j doordat de heuvels en dalen in de re­genschaduw achter de bergen liggen. In Praag valt gemiddeld 415 mm per jaar (NL 750 mm). Het aantal dagen per maand waarop neerslag valt varieert er maar weinig, i.e. tussen 10 en 13, maar de hoeveelheid per maand loopt wel uiteen. Tussen november en maart valt gemiddeld 20 mm p/m. Daarna loopt het op naar bijna 70mm in juli om te zakken naar zo’n 30 mm in september en oktober. In Brno valt meer (ruim 520 mm p/j) en zowel het aantal neerslagdagen (van 8 in maart naar 14 in juli en december) als de hoeveelheden (van 22 mm in maart naar ruim 80 mm in juli) variëren er sterker. De normale luchtvochtigheid loopt in de hoofdstad ’s nachts op van 75% (lente en voorzomer) naar 90% (winter) en overdag van 45% (lente en voorzomer) naar 80% (december). In Brno is het wat vochtiger zodat mist en kilte in de late herfst en zomerse plaknachten hier gewoner zijn.