Klimaat

Effecten van de noordelijke ligging

Door de noordelijke ligging van Letland (vergelijkbaar met noord Jutland en Schotland) varieert de daglengte 2 uur meer dan in Nederland. De kortste dag duurt nog geen 7 en de langste bijna 18 uur. Gedurende de nachten rond midzomer (21 juni) wordt het bij helder weer niet helemaal donker. In de overgangsseizoenen verandert de daglengte erg snel (hoe dichter bij 21 maart en 23 september, hoe sneller). Dit natuurritme werkt sei­zoensgebonden stemmingswisselingen in de hand (zomer: energiek, onvermoeibaar, uit­gelaten; winter: lusteloos, neerslachtig).

Klimaatgegevens

Op http://www.latvia.travel/en/climate-and-weather-conditions staat een beschrijving van het klimaat van Letland. Men kent 4 ongeveer even lange seizoenen. Het land is minder koud dan Rusland en Noord Amerika op dezelfde breedte. Volgens de onder klimatologen gangbare indeling van Köppen kent Letland, net als de meeste centraal en oost Europese landen, een gematigd landklimaat met neerslag over het hele jaar. Sommige bronnen noemen het echter een overgangsklimaat, want het land heeft een westkust aan de Oostzee en daar is de matigende invloed van Atlantische depressies nog merkbaar. De temperatuur verschillen tussen zomer en winter en tussen dag en nacht zijn er duidelijk kleiner dan in het binnenland bij de (Wit)Russische grens. In Daugavpils niet ver van de grens net Wit Rusland komen laagste winterminima onder -40gr C voor, terwijl deze langs de westkust al gauw 10 graden hoger liggen en de doorsnee duur van een permanent sneeuwdek varieert van 2 maand rond de golf van Riga tot 4 maand in het binnenland. Landelijk telt men rond 178 vorstvrije dagen p/j. De vorstvrije periode duurt van 6 maanden langs de kust tot 4 in het oosten en het groeiseizoen beslaat 6 tot 6½ maand. Toptemperaturen boven 30gr. komen overal voor, maar langs de kust minder vaak dan in het binnenland. Ook waait het langs de kust duidelijk meer dan in het binnenland. Het aantal zonuren p/j is langs de kust ook het grootst. Het varieert van 15 à 20 p/m in december en januari (overal ongeveer gelijk) naar 300 langs de kust in juni. In Daugavpils in het uiterste zuidoosten is de zon in mei en juni gemiddeld zo’n 225u p/m te zien. In de kustplaats Liepaja varieert het deel van de tijd dat de zon boven de horizon staat en zichtbaar is van 15 à 20% in december/ januari naar ruim 60% in juni. Wel duurt het in het voorjaar langs de kust langer voordat het opwarmt door het koude water in de golf van Riga (deze vriest tijdens strenge winters dicht). Vooral in het binnenland zijn in het voorjaar de wisselingen in temperatuur groot. In de vroege herfst zijn in Letland net als in NL periodes met warm stabiel weer niet ongewoon. Het koelt dan langs de kust minder snel af dan in het binnenland. In de late herfst en winter gaat hoge luchtdruk vaak gepaard met mist of met een bitterkoude oostenwind.

Via http://www.weather-and-climate.com/ zijn weergegevens te vinden voor heel veel landen. De tabel hieronder biedt info over de doorsnee temperatuur (in gr C tussen 1961 en 1991) voor Riga, Liepaja langs de zuidwestkust en Daugavpils in het zuidoostelijke binnenland voor de koudste en de warmste maand (februari en juli).

Plaats

Januari

Juli

maximum

minimum

Maximum

minimum

Riga

-2

-7

21

11

Liepaja

0

-5

20

12

Daugavpils

-3

-9

21

11

Volgens http://www.weatheronline.co.uk/reports/climate/Latvia.htm lag in Riga het doorsnee maximum in juli tussen 1997 en 2002 rond 24gr C. De normale hoeveelheid neerslag p/j ligt iets lager dan in NL (tussen 575 en 690 mm, NL 760 mm). Ze varieert van meer dan bijna 700 mm in het uiterste noordoosten en zuidwesten tot rond 600 mm in Riga en ten zuiden daarvan. De meeste neerslag valt langs de zuidwestkust en de (Wit)Russische grens. Rond de hoofdstad valt het minst. Februari is overal duidelijk de droogste maand en juli en augustus zijn het natst. Wel valt de duur van de neerslag dan mee door de grote bijdrage van onweersbuien. Op de Letstalige wikipedia pagina over het klimaat is veel te vinden over extreem weer in Letland. De hoogste temperatuur ooit (36,4 gr. C op 4 augustus 1943 in Daugavpils) ligt zo’n 2 graden lager dan in NL, maar de laagste temperatuur ooit gemeten (-43,2gr op 8/2- 1956, ook in Daugavpils) ligt wel 15 graden lager. Qua klimaat verandering lijkt het m.n. in de winter en dan vooral in het binnenland minder koud te worden in Letland. De neerslaghoeveelheden lijken ’s winters ook groter te worden.