Klimaat, wind, temperatuur en zon

Bij http://www.met.ie/ (Het Ierse KNMI MET Éireann) is alle info te vinden over het Ierse weer en klimaat. Het Ierse klimaat is een schoolvoorbeeld van een gematigd zeeklimaat. Daarbij horen overheersende zuidwesten winden, koele zomers en zachte winters, relatief kleine verschillen in temperatuur tussen zomer en winter of dag en nacht en nogal veel neerslag die tamelijk gelijk verdeeld is over het jaar. Door de matigende invloed van de warme golfstroom in de buurt is de gemiddelde jaartemperatuur hoger dan in bijna alle landen op dezelfde breedte, maar bijv. voor de zomerse fietstoerist die aan de westkust bergop rukwinden en regenbuien moet trotseren vormt dit een wat schrale troost. Het Ierse klimaat is grillig en winderig en blauwe luchten met weinig wind komen op foto’s vaker voor dan in het echt. De meeste neerslag valt in de bergen langs de westkust en de minste in de buurt van Dublin. Verder valt in de 2^e helft van het jaar meer dan in de 1^e helft. Qua wind zijn de verschillen tussen kust en binnenland groot. Aan de noord en westkust is een stijve bries normaal (windkracht 4/5), maar in het zuidoostelijke binnenland is de wind er gemiddeld nauwelijks toe in staat een vlag omhoog te krijgen (windkracht 2/3). Windkracht 8 (galeforce wind) komt in Kiklkenny in het binnenland maar 2 keer p/j voor, maar op het noordelijkste puntje van Ierland Malin Haed is 50 keer p/j heel gewoon. De kans op windstilte varieert van minder dan 1% op Malin Head en in Cork en Rosslare (zuidkust) tot 9% in Birr in het binnenland. 

De temperatuur uitersten voor de 20^e eeuw zijn 32,5 gr. C (29 juni 1976) en rond -19,5 gr C (op grashoogte in januari 1979 en 1982), een verschil van 52 gr (in NL 64 gr). De temperatuur komt in Ierland zo’n 2 keer in de 10 jaar ergens boven 30 gr. C uit. Daar staat weer tegenover dat in de winter het kwik zelden ergens onder de -5 gr. duikt. In het binnenland telt men gemiddeld 40 vorstdagen per jaar (etmalen waarop het kwik op enig moment onder 0 gr. C komt) en langs de westkust nog geen 10 (Ierse schaatsers zijn dan ook een relatief onbekend fenomeen). Over het hele jaar bekeken is Valentia Island in het zuidwestelijk graafschap Kerry het mildste plekje van Ierland met een gemiddelde temperatuur van 10,4 gr. In januari varieert het kwik hier tussen 9 gr. overdag en 5 gr ’s nachts. In juli en augustus blijft het kwik overdag doorgaans op 18 gr steken terwijl het dan tegen de ochtend gemiddeld 12 gr is. In het noordelijke binnenland en tegen de zuidgrens van Noord-Ierland is het met gemiddeld 8,8 gr het koudst. In Birr, dat iets zuidelijker in het binnenland ligt, is het in januari wat kouder dan op Valentia Island (tussen 8 en 3,5 gr), maar in de zomer wordt het er overdag iets warmer (tussen 20 en 12 gr in juli). De doorsnee temperaturen in Dublin zijn vergelijkbaar met die in Birr. Het gemiddelde aantal uren zon varieert in december tussen bijna 1 in het noorden (13% van de daglengte) en bijna 2 in het uiterste zuidoosten (24% daglengte) en in juni tussen 6,1 in het noorden (35% daglengte) en 7,1 in het zuidoosten (43% daglengte). Het zuidoosten kent dus de meeste zonneschijn. Gemiddeld is de lucht in Ierland gedurende meer dan de helft van de tijd bedekt zodat de kans dat op een willekeurig moment zon, maan of sterren te zien zijn relatief klein is.    

Neerslag, mist en klimaatverandering

Bij een vakantie in Ierland zijn vooral langs de westkust regenpak en stormvaste paraplu (zoals de Senz XL die TU Delft student Gerwin Hoogendoorn in 2005 ontwierp) geen overbodige attributen. Over het jaar gerekend zijn de landelijke verschillen echter groot. De minste neerslag krijgt de oostkust, m.n. de omgeving van Dublin (700-750 mm; vergelijkbaar met NL). Naar het zuiden en westen neemt de hoeveelheid gestaag toe en in het westen ligt de jaarsom bijna overal boven 1000 mm. Van de grondstations is Valentia Island met 1430 mm het natst. In de bergen valt echter vaak meer dan 2000 mm en hier en daar aan de west en zuidwestkust zelfs tegen 3000 mm p/j. Veruit de meeste neerslag valt in de vorm van regen. Droge sneeuw komt erg weinig en natte sneeuw weinig voor. Hagel kan hele jaar door vallen, bijv. ook in de zomer. Het gemiddelde aantal dagen p/j met (droge of natte) sneeuw varieert tussen 27 bij de Noord-Ierse grens en 5 op Valentia eiland, het aantal dagen met hagel tussen 48 (Malin Head) en 8 (Cork) en het aantal dagen met onweer tussen 7 (Valentia Island) en 4 (Cork). De droogste maanden zijn april (52 mm) en juni (m.n. in het zuiden). In februari en juli vallen de neerslag hoeveelheden ook nog mee. De natste periode valt tussen oktober en januari. De regen valt doorgaans niet met bakken uit de lucht (gemiddeld 1 à 2 mm p/u), hetgeen de duur verlengt. Gemiddeld regent het ongeveer een derde deel van de tijd. Het aantal dagen p/j dat ergens meer dan 1 mm per dag valt varieert van 150 in het oosten tot 225 in het westen. Mist komt het vaakst voor in het binnenland, in de winter, tegen de ochtend en op hoogte. Het aantal dagen met mist varieert van 100 in de buurt van Cork naar 9 op Valentia Island. 

Op http://www.c4i.ie/ is qua klimaatverandering te zien welke scenario’s MET Éireann op grond van de recente ontwikkelingen het meest plausibel acht. Tussen 2020 en 2060 verwacht men dat de temperatuur in januari en juli in Ierland 1 tot 1½ gr hoger ligt dan tussen 1961 en 2000. Verder voorspelt men nattere winters (10 tot 20% meer neerslag in januari) en drogere zomers (10-20% minder neerslag in juli).