Locatie en naam

Slowakije (in het Vlaams Slovakije; 16.50-22.34 gr OL / 47.44-49.36 NB; 1,3 x Nederland, hoofdstad Bratislava) ligt in Midden Europa ten zuiden van Polen en ten noorden van Hongarije en wordt geheel omringd door land. De totale grenslengte bedraagt 1653 km. In het zuidwesten deelt men een 107 km lange grens met Oostenrijk en in het noordwesten een 252 km lange grens met Tsjechië. De noord­grens met Polen is 541 km lang, de oostgrens met Oekraïne 98 km en de zuidgrens met Hongarije 655 km. Doordat Slowakije onder de Schengenlanden valt is over alle landsgrenzen, behalve die met Oekraïne, vrij verkeer mogelijk. Per 1-1-2009 mocht men de € invoeren. Hemels­breed meet het land van west naar oost zo’n 400 km en van noord naar zuid 100 à 120 km. De officiële naam in de landstaal is Slovenská Republika (Slowaakse republiek) en de alledaagse naam Slovensko. Het land is vernoemd naar de Slowaken, een Slavische stam die zich in de 6^e of 7^e eeuw wellicht vanuit het noorden in het gebied vestigde. Het woord Slowaak is ontleend aan het Slavische woord Slovo voor spraak of taal.

  

Administratieve indeling

In 2008 was de republiek verdeeld in 8 regio (kraje), 79 districten (okresy) en 2891 ge­meenten (obje). Rond tweederde van de gemeenten heeft minder dan 1000 inwoners. De regio en districten zijn vernoemd naar hun grootste plaats. De 8 regio zijn van west naar oost Bratislava en Trnava en daarna Trenčin met ten zuiden daarvan Nitra; Žilina  met ten zuiden daarvan Banská Bistrica en Prešov met ten zuiden ervan Kosiče. Eurostat hanteert 4 regio (Bratislava, Trenčin en de beide andere noordzuid paren). De enige steden die meer districten tellen zijn Bratislava (Bratislava I t/m V) en Kosiče (Kosiče I t/m IV). De huidige indeling in regio kwam in 1996 tot stand. Sinds 2002 worden ze betiteld als autonome regio (samosprávne kraje) of hogere territoriale eenheden (VÚC) omdat ze een gekozen voorzitter en een eigen raad kregen. De districtskantoren zijn in 2004 opgedoekt waarmee districten vrijwel louter statistische eenheden werden.

Nationale symbolen

Via http://en.wikipedia.org/wiki/National_emblem is veel info te vinden over nationale symbolen. Het wapen van Slowakije is een oud gotisch schild met 3 blauwe heuveltjes op een rode achtergrond met op het middelste en hoogste heuveltje een zilverwit dubbel kruis. De heuvels staan symbool voor 3 bergketens in het noorden van het voormalige koninkrijk Hongarije; de Tatra, de Fatra (nu beide in Slowakije) en de Mátra (nu in Hongarije). Begin 14^e eeuw plaatste koning Ladislaus/ Václav III, de laatste van de Tsjechische Přemysliden dynastie, ze onder het kruis. Omdat hij alleen werd erkend in het Oostenrijkse Burgenland van nu en in Slowakije wordt er vanuit gegaan dat ze symbool stonden voor Slowaakse bergketens. Het dubbele kruis dook in de 9^e eeuw op in het Byzantijnse rijk waar het de verbondenheid van kerk en staat symboliseerde. Vanaf de 11^e eeuw gebruikten Hongaarse vorsten het op munten. In de middeleeuwen werd het dubbele kruis op rood veld als wapen gevoerd door veel Hongaarse en Slowaakse steden. In 1848/49 koos een Slowaakse nationale raad, die in het leven geroepen was om met hun Oostenrijkse bondgenoten onafhankelijkheid van de Hongaren te bevechten, het wapen als symbool. Om het verschil met het wapen van Hongarije duidelijker te maken, werd de kleur van de heuvels veranderd van groen in blauw.

Tussen 1914 en 1939 en 1945 en 1960 was het wapen onderdeel van het wapen van Tsjecho-Slowakije. In 1939 nam de Slowaakse republiek, een vazalstaat van de nazi’s tot 1945, het over. Om die reden verboden de communisten het tussen 1960 en 1990 en men had toen als onderdeel van Tsjecho-Slowakije een ander wapen. Bij de fluwelen revolutie van 1990 werd het oude wapen door de Slowaken in ere hersteld. Na het besluit tot afscheiding van Tsjechië in 1992 kwam het per 1-1-93 op de landsvlag. In dat jaar werd ook bepaald dat de uiteinden van het dubbele kruis enigszins frivool uitwijkend moeten worden weergegeven om het verschil aan te duiden met de fascistische mentaliteit van de Slowaakse republiek die uiteraard een rechttoe rechtaan kruis voerde. Dit wapen staat tevens afgebeeld op de kopkant van de Slowaakse € munten die sinds 2009 rouleren. De vlag is een 3kleur met de horizontale banen wit, blauw en rood. De kleurencombi werd midden 19^e eeuw gekozen door de nationalistische beweging om de verbondenheid met het grootste Slavische volk, de Russen, aan te duiden. Het wapen is in 1992 op de landsvlag gezet om onderscheid te maken met de vlag van andere Slavische landen (m.n. Rusland en Slovenië). Het beslaat op 1/3^e aan de stokkant een deel van de middelste blauwe baan en raakt de bovenste witte en de onderste rode baan. Men kent speciale vlaggen om horizontaal op te hangen met een liggend wapen opdat het wapen er dan rechtop in komt te staan. Op een Engelstalige wikipedia pagina over Slowakije is te zien hoe kennelijk bij een vlaggenmaker het ruimtelijk inzicht ontbrak voor het welslagen van deze exercitie.

Op http://www.prezident.sk/?anthem-of-the-slovak-republic is het Slowaakse volkslied “nad tatrou sa blýska, hromu divo biju” (het bliksemt boven de Tatra, de donder gaat tekeer) te horen. Het werd in 1844 voor het eerst gezongen door studenten van het Luthers Lyceum van Presburg (thans Bratislava) tijdens een demonstratie tegen het ontslag van hun docent en latere icoon van de nationale beweging Ľudovit Štúr. De tekst was geschreven door Janko Matúška en de melodie werd op voorstel van medestudent Jozef Podhradský gejat van het volksliedje Kopala studienku (ze groef een put). In 1920 werd het 1^e couplet het 2^e couplet van het volkslied van Tsjecho-Slowakije en in 1993 stelde men een daad door het 1^e en 2^e couplet (de hymne telt er 4) tot Slowaaks volkslied te bombarderen. Als nationaal dichter geldt Pavol Országh Hviezdoslav (1849-1921) vanwege zijn bijdragen aan de Slowaakse identiteit, literatuur en taal. Als plantsymbool kent men de linde (m.n. de kleinbladige of winterlinde Tilia cordata) als nationale boom, want deze wordt in de Slavische mythologie als heilig beschouwd. Maria, de moeder van Jezus, wordt beschouwd als nationale patroonheilige.