Locatie en nationale symbolen
Locatie en administratieve indeling
Frankrijk (43-51 gr NB, 5 WL – 8 OL, hoofdstad Parijs) ligt in West Europa en is ruim 13 keer zo groot als Nederland. Buiten de voormalige Sovjetrepublieken is Frankrijk het grootste land van Europa. Van noord naar zuid meet het in vogelvlucht bijna 1000 km en op het breedste punt rond 48 gr. NB is de afstand in vogelvlucht vergelijkbaar. In het noorden grenst Frankrijk aan België (grenslengte 620 km). Van daaruit volgen met de wijzers van de klok mee grenzen met respectievelijk Luxemburg (73 km), Duitsland (451 km), Zwitserland (573 km) en Italië (492 km, incl. Monaco). Na een stuk Middellandse Zeekust in het zuidoosten volgt de zuidgrens met Spanje (682 km, incl. de 57 km lange grens met het minibergstaatje Andorra). Daarop komen van zuidwest naar noordwest de kusten langs de golf van Biskaje, de Atlantische oceaan, het Engelse Kanaal en het nauw van Calais. De totale kustlengte bedraagt 3430 km (inclusief inhammen en riviermonden zelfs 6200 km). Bij Frankrijk behoren het eiland Corsica (185 km uit de zuidkust in de Middellandse Zee) en een aantal overzeese gebiedsdelen en eilanden/ eilandengroepen in de Cariben, in de buurt van Madagaskar; voor de Canadese kust en in de Stille Oceaan (de DOM-TOM in de volksmond, maar sinds 2003 officieel DROM, COM of POM). Deze worden hier niet behandeld. Ook claimt Frankrijk delen van het Zuidpoolgebied. In het Frans is de officiële landsnaam “Republique Française” (Franse republiek); zonder de overzeese gebiedsdelen “La France metropolitaine”. Administratief telt Frankrijk 22 binnenlandse regio’s (inclusief het eiland Corsica) die verdeeld zijn in 96 departementen, 329 arrondissementen, 3897 kantons en ruim 36.000 gemeenten.
Nationale symbolen
Fransen generen zich minder dan Nederlanders voor nationalistische uitingen. De belangrijkste landssymbolen; de tricolore (de driekleur: het dundoek), de Marseillaise (het volkslied), het nationale motto liberté, egalité et fraternité (vrijheid, gelijkheid en broederschap) en de nationale dame Marianne dateren van rond 1795, de tijd van de Franse revolutie. De kleuren van de tricolore stammen van het roodblauwe wapenschild van Parijs en het wit van de koning. De Marseillaise heet zo omdat troepen uit Marseille het lied zongen bij hun intocht in Parijs tijdens de revolutie. Op 14 juli 1795 werd het tot volkslied van Frankrijk verklaard, maar van de Napoleontische tijd tot 1870 was het uit de gratie. De keus van een vrouw als symbool van vrijheid en rede en van de triomf van de republiek kwam doordat tijdens de renaissance de gewoonte uit de oudheid om een vrouw te kiezen als symbool van abstracte begrippen nieuw leven was ingeblazen. Voorafgaand aan de revolutie droegen geheime republikeinse organisaties reeds de naam Marianne. In het naoorlogse Frankrijk hebben opeenvolgende beroemde jonge Françaises voor haar model gestaan. De laatste was talkshowpresentatrice Evelyne Thomas in 2003. In 2000 werden de Franse driekleur, Marianne en het nationale motto verenigd in een nieuw overheidslogo. De lis of lelie (Fleur de lis) werd na de bekering van koning Clovis I in 493 in het Franse wapen opgenomen als symbool van puurheid. De bloem is nadien als symbool gevoerd door adel in het VK, Italië en op de balkan, Franse pioniers in Amerika en de padvinderij. In 1930 werd de lelie als nationaal symbool vervangen door de Gallische haan. Deze bestond al in de Middeleeuwen en werd tijdens de Franse revolutie zinnebeeld van trots en waakzaamheid. Thans is de haan populair als masculien sportsymbool, bijv bij voetbal en rugby en bij het sportmerk “Le Coq Sportif”.