Uitgaven voor en belangrijkheid van vrije tijd

Met 11,4% van het budget in 2007 lagen de huishoudelijke uitgaven voor cultuur, recreatie en vrije tijd boven het EU gemiddelde (9,5%). Tegelijkertijd gaven huishoudens ruim 13% van hun budget (hoogste EU, EU 9%) uit aan restaurants en hotels en 2,8% (EU 3,5%) aan genotsmiddelen (alcohol, tabak en narcotica). In 2003 spendeerde de overheid 1,2% van haar budget (EU25 1,8%) aan recreatie, cultuur en religie. Rond begin oktober 2006 lag het contingent Maltezen dat de stelling onderschreef dat vrije tijd belangrijker hoort te zijn dan werken flink boven het EU gemiddelde (63 om 48% volgens Eurobarometer 66).

Vrijetijdsbestedingen

Wellicht is contact met familie en vrien­den de voornaamste vrijetijdsbesteding op Malta, want 93% van de bevolking gaf dit in 2000 aan als be­langrijkste activiteit om gezond te blijven. Hele families die met inbreng van alle genera­ties aan het picknicken zijn is op de eilanden in ieder geval geen onbe­kend ver­schijnsel. Gokken (paarden­rennen, casinobezoek) en het uit­wisselen van sterke verhalen onder het genot van een alcoholische versnapering zijn even­eens populair. In 2003 gaven Maltese huishoudens gemiddeld 2% van hun budget uit aan gokken (3^e EU25 na Slovenië en Spanje). In 2003 scoorde bij de vrijetijdsactiviteiten van Maltezen vanaf 18 jaar restaurantbezoek het hoogst (mannen 40%, vrouwen 54%), gevolgd door bioscoopbezoek (24%; m.n hoogopgeleiden), barbezoek (15%; m 18 v 13%), bezoek aan fitnessclubs (8% m  7 v 9%) en aan dancings en nachtclubs (7%). In 2000 bezocht 11% van de bevolking minstens eens per week een horeca­gelegenheid. Bij al deze activiteiten is het aandeel van de jongere leeftijdsgroepen het grootst. De deelname aan de meeste vormen van cultuur, uitgaansleven en sport neemt ook toe met het opleidingsniveau. Na tv kijken was het luiste­ren naar de radio (89% in 2003) of een ei­gen muziekinstallatie (59%) de meest voorkomende passieve dage­lijkse vrijetijdsbeste­ding. Het theaterbezoek groeide tussen 2001 en 2004 met zo’n 10% naar 142.000 in 2004. Ook het museumbezoek nam sterk toe, maar dat komt vooral op het conto van toeristen. De belangrijkste hobby’s waren in 2003 le­zen (38% van de Maltezen; vrouwen 52%, mannen 24%; veruit het hoogst bij 18-35 jarigen), wo­ningin­richting 29% (vrouwen 37%, mannen 20%), tuinieren 25%, kunst en cultuurdeel­name 16% (hoog opgeleiden 50%, ongeschoolden 3%), knutselen 15%, handwerken 15% (vrou­wen 27%, mannen 2%) en het houden van konijnen. Populaire activiteiten in de bui­tenlucht naast buiten­sporten, tuinieren en processiedeelname zijn wandelen (56%), rond­rij­den op gemotoriseerde 2wielers, picknicken, strand en zeevertier, duiken, vissen en jagen.

Jagen

Over het jagen wordt met buitenstaan­ders weinig ge­praat, maar onder de mannelijke bevolking is het erg populair. Fenkata’s, winterse konijnenjachten met fami­lie en vrienden met het eten van gebraden ko­nijn als sluitstuk, waren zeer in trek bij plattelanders. Bij deze jachten en op veemarkten en boerenmarkten kan men nog de Faraohond (op zijn Maltees: Kelb tal Fenek, konijnenhond) aan­treffen. Dit naar verluidt duizenden jaren oude ras zou, net als het Maltese leeuwtje, uit de tijd van de Phoeniciërs stammen en hoewel het internationaal minder bekend is wordt het door de Malte­zen zelf gezien als het nationale hondenras. Veel van deze honden maken een weinig vrien­delijke indruk naar toeristen en ze worden daarom in het toeristenseizoen binnen gehouden. Badgasten zijn echter ook niet altijd even vriendelijk tegen de Maltezen die op zijn tijd graag een konijntje of een vogeltje schieten. Die worden door hen soms als misdadigers behandeld en bestempeld als stropers, maar de Maltezen zelf hebben  daar heel andere ideeën over (zie ook onder geschiedenis).

Verenigingsleven

Malta en Gozo kennen een bloeiend verenigingsleven. De deelname eraan nam tussen 1997 en 2000 flink toe, maar tussen 2001 en 2004 was het beeld wisselend. Het belangrijkst zijn de sportvereni­gin­gen. In 2004 telden ze 94.600 leden (-5 t.o.v 2003; voor bijna 80% 5-30 jarigen, bijna de helft van deze leeftijdsgroep) en er waren ruim 900 betaalde krachten en bijna 2500 vrijwilligers (+20%) bij betrokken. De lokale raden die aller­lei sociale, culturele, educatieve en spelactiviteiten voor volwassenen or­ganiseren trokken 71.000 deelnemers in 2004 (+12% t.o.v. 2001) en ruim 118,000 in 2006 (+66%). In 2004 hadden hun tegenhanger voor de jeugd, de jeugdclubs (109 in 2004) 71.500 leden (+12,7% t.o.v 2003; 45% van de 5 tot 30 jarigen; voor 62% jongens/ mannen). In dat jaar waren bij de jeugdclubs 4742 vrijwilligers be­trokken; voor 53% vrouwen, -25% t.o.v 2001). De dansscholen op de eilanden hadden bijna 4000 leerlingen (+18%; voornamelijk meisjes). Ook zijn er op de eilan­den meer dan 85 drum­bands die acteren bij de vele feesten en proces­sies. Ze heb­ben bijna alle­maal hun eigen stamcafé, outfit en mascottes. In 2004 telden ze 27.000 le­den (7% van de bevolking, voor 78% mannen) en ze verzorgden 1287 optredens (-3%). Op de eilanden worden veel parochiefeesten (90 in 2004) en processies georganiseerd, maar de deelname daaraan gaat achteruit. Verenigingen die ze orga­niseren had­den in 2004 bijna 2800 leden (-2,5% t.o.v 2003) en er namen bijna 7500 mensen deel aan processies (-8%; deelname goede vrijdagprocessie 5953; -6%). Het verenigingsleven is in Malta nogal seksegebonden. In sportverenigingen, drumbands, parochiefeest­commissies en processies geven mannen qua ledental duidelijk de toon aan. Deze organi­saties werden in hoofd­zaak ge­rund door vrijwilligers. Le­den van minderheden, niet-actieven en vrouwen doen vaak vrijwilligerswerk voor de kerk en mannen dikwijls voor sport en hobbyclubs en poli­tieke belangenverenigingen.